F-35 projesi çöküyor mu?

F-35 savaş uçağı son dönemde Türkiye ile ABD arasında yaşanan kriz nedeniyle sıkça gündemimize gelirken, ABD'nin Türkiye'yi  F-35 üretim proğramından çıkarma düşüncesi, Çin'in F-35 projesi ile ilgili gizli bilgileri ele geçirmesi ve ALIS olarak adlandırılan sistem nedeniyle egemenlikleriyle ilgili verilerinin risk altında olduğunu düşünen iki ülkenin, ABD’yi “F-35 programını terk etmekle” tehdit etmesi F-35 proğramı çöküyor mu ?  Sorusunu akıllara getirdi.

F-35 projesi çöküyor mu?

F-35 savaş uçağı son dönemde Türkiye ile ABD arasında yaşanan kriz nedeniyle sıkça gündemimize gelirken, ABD'nin Türkiye'yi  F-35 üretim proğramından çıkarma düşüncesi, Çin'in F-35 projesi ile ilgili gizli bilgileri ele geçirmesi ve ALIS olarak adlandırılan sistem nedeniyle egemenlikleriyle ilgili verilerinin risk altında olduğunu düşünen iki ülkenin, ABD’yi “F-35 programını terk etmekle” tehdit etmesi F-35 proğramı çöküyor mu ?  Sorusunu akıllara getirdi.

Bilindiği üzere Türkiye'nin S400 alacak olmasından hoşnut olmayan ABD, Ankara'yı Füze savunma sistemi alımından vazgeçmemesi durumunda F-35 proğramından çıkarmakla tehdit ederken bununla kalmayıp, projeye katılan Türk firmalarıyla sözleşmeleri askıya alacaklarını söyledi.

Halihazırda Türkiye F-35'in 937 parçasının üretimini yapmaktadır. Türkiye'nin F-35 proğramından çıkarılması durumunda proje ortakları En büyük üreticiler arasında yer alan bir ülkeyi kaybetmekle birlikte, alternatif üretici ülkeler bulsalar dahi onların üretime hazır hale gelmesi oldukça uzun bir zaman alacaktır ve proje sekteye uğrayacaktır.

Bununla beraber Çin hükümeti  uzun zamandır ABD’nin savunma devi Lockheed Martin’in başkanlık ettiği F-35 programının detaylarını çalmakla suçlanıyor. İngiltere adına Dünyanın en pahalı savunma sanayii projesi olan 5. nesil savaş uçağı F-35'in motor, aydınlatma, yakıt ve navigasyon sistemlerini kontrol eden devre kartlarının Çin'in Exception PCB şirketi tarafından üretildiğinin ortaya çıkması, F-35 proğramında yer alan diğer ülkeler tarafından tepkiyle karşılandı.

önümüzdeki yıllarda ABD, İngiliz ve diğer müttefik hava ve deniz kuvvetlerinin temel bir parçasını oluşturacak bu denli önemli bir projenin bilgilerinin düşman olarak adledilen bir ülke tarafından bilinmesinin savaş zamanında yıkımının büyük olacağı şüphesizdir.

Ayrıca ALIS olarak adlandırılan sistem nedeniyle iki ülke ABD ye rahatsızlıklarını bildirerek durumun duzeltilmediği takdirde proğramdan çıkacaklarını bildirmişlerdir. Bilindiği üzere ALIS uçakların arızaları, Bomba yükü, misyonu, bulunduğu irtifa ve hızı hakkında ABD'deki Lockheed-martin şirketine haber veriyor. Hiçbir ülke kendisiyle ilgili bu denli kritik bilgilerin ikinci bir ülke tarafından bilinmesini istememesi gayet doğaldır.

2017 yılında İtalyan Hava Kuvvetleri sözcüsünün FlightGlobal'a  yaptığı açıklamada, İtalya'nın hassas F-35 verilerini filtreleyen ve Amerika Birleşik Devletleri'ne gönderilmesini engelleyecek donanım ve yazılım üzerinde çalıştığını söyledi.